Мәдениет саласын мемлекеттік қолдау тетігінің тиімділігі: киноиндустрия саласын субсидиялау.

Аңдатпа

Бүгінгі таңда кинематографияны мемлекеттік субсидиялау тәжірибесі барған сайын күрделіжәне даулы болып келеді. Мемлекеттік органдар ұлттық киноөндіріске қаржылық қолдаукөрсетуді жалғастырып, оны қорғауға лайық мәдени құндылық ретінде қарастырғанымен, олардилеммаға тап болады. 2019 жылы "Кинематография туралы" салалық заң қабылданғаннан кейінҚазақстанда киноны қолдауды Ұлттық киноны қолдаудың мемлекеттік орталығы жүзеге асырады.Мақалада соңғы 5 жылдағы киноиндустрияны субсидиялау механизміне талдау жасалды. Осымақаланың мақсаты мемлекеттік субсидиялау Қазақстан фильмдерінің табыстылығын немесекассалық алымдарын ұлғайтуға ықпал етпейді деген гипотезаны тексеру болып табылады.Субсидиялау түріндегі салынған қаражаттың тиімділігін есептеу үшін инвестицияларды қайтарукоэффициентің қолдандық (roi, ағылш. Return on Investment) - бұл инвестициялардың тиімділігінбағалау үшін қолданылатын қаржылық көрсеткіш. Талдауда біз сапалы әдісті, SWOT талдауынжәне әртүрлі ресми және бейресми бастапқы дереккөздерді, соның ішінде бұқаралық ақпаратқұралдарындағы жаңалықтар репортаждарын, үкіметтік құжаттар мен сарапшылар жазғанмақалаларды қолданамыз. Жүргізілген талдау басты қауіптері ол: субсидиялау жүйесініңдамымауы, экономикалық және коммерциялық индикаторлардың болмауы анықтады. Өз кезегінде бұл продюсерлердің фильмдерді ілгерілетудегі уәждемесінің төмендігіне әкеледі.Кинематография саласындағы нормативтік-құқықтық актілерді талдау мемлекеттік саясаткиножобалардың рентабельділігін қамтамасыз етуге бағытталмағанын көрсетеді. Мақаладасубсидиялау түріндегі мәдениет саласын мемлекеттік қолдаудың тиімділігін арттыру үшін белгілібір ұсыныстар берілген.