Қызылорда өңірінің тұрақты дамуы үшін «жасыл экономиканы» бағалау индикаторларын жетілдіру
Қаралымдар: 185 / PDF жүктеулері: 219
DOI:
https://doi.org/10.32523/2789-4320-2023-3-9-26Кілт сөздер:
«жасыл» экономика, индикаторлар, «жасыл» технологиялар, экологиялық факторлар, экологияландыру, орнықты дамуАңдатпа
Бұл мақалада Қазақстан Республикасының өңірлері халқының әл-ауқатына тікелей әсер ететін экологиялық-әлеуметтік-экономикалық процестерді өлшеудің заманауи әдістері зерттеледі. Ғылыми зерттеуде өңірдің негізгі макроэкономикалық көрсеткіштеріне талдау жүргізілді, олар біздің ойымызша, Қызылорда облысының тұрақты дамуына ықпал ететін бүгінгі жағдайды бағалауға мүмкіндік береді.
Экономикалық талдау барысында облыстың экономикалық белсенді халқының үлесі, ластаушы заттардың табиғат сыйымдылығы, өңір халқының өмір сүру деңгейі мен әл-ауқатының көрсеткіштері және белгілі бір факторлардың облыстың тұрақты дамуына әсерін бағалауға мүмкіндік беретін көптеген басқа деректер сияқты көрсеткіштердің динамикалық өзгерістері зерттелді. Сондықтан, өңірдің орнықты дамуын неғұрлым сапалы және кешенді талдау мақсатында Қызылорда облысының экологиялық-экономикалық, әлеуметтік ерекшеліктерін ескере отырып, қазіргі уақытта қоғамда орнықты даму мақсаттарына қол жеткізу үшін жаңа индикаторларды жетілдіру қажеттілігі пісіп-жетілді. Осыған байланысты, Қызылорда облысының өңірлік ерекшеліктерін ескере отырып, авторлар стационарлық көздерден шығатын ластаушы заттардың атмосфераға шығарындыларының табиғат сыйымдылығының көрсеткіші, ұсталған және залалсыздандырылған ластаушы заттардың табиғат сыйымдылығының көрсеткіші, қатты ластаушы заттардың табиғат сыйымдылығының көрсеткіші, сұйық және газ тәріздес ластаушы заттар шығарындыларының табиғат сыйымдылығының көрсеткіші, ормандардың көбею коэффициенті, аурулардың таралу коэффициенті сияқты индикаторларды ұсынды тыныс алу органдары, ас қорыту органдарының ауруларының таралу коэффициенті ұсынды.
Мақалада келтірілген талдамалық деректер мен есептелген индикаторлар болашақта тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу мәселелері өткір болып табылатын Қызылорда облысының орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуына баға жетпес үлес қосатын өңір үшін маңызды стратегиялық даму бағдарламаларын әзірлеу кезінде қолданылады.
