Жұмыспен қамтудың кәсіби құрылымы және біліктілікке сұранысты талдау туралы
Қаралымдар: 105 / PDF жүктеулері: 146
DOI:
https://doi.org/10.32523/2789-4320-2022-4-87-98Кілт сөздер:
Халықты жұмыспен қамту, еңбек нарығы, біліктілігі, кәсібі, жұмыс орны, жалақы, еңбекке сұраныс, қызметкердің дағдылары, кәсібилігі, жұмыс беруші.Аңдатпа
Мақалада еңбек нарығының жай-күйіне және оның еңбекке кәсіби сұраныс пен біліктілікке,
Мақсаты-жұмыспен қамту құрылымын зерттеу және бағалау, экономиканы дамытудың индустриалды-инновациялық моделі жағдайында біліктілікке сұранысты талдау,
Біліктіліктер бөлінісінде еңбекке сұранысқа талдау жүргізу үшін 2010-2017 жылдар кезеңі үшін "ҚР МЖ 01-2005 Кәсіптер жіктеушісі" (бұдан әрі – МКЖ-2005) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кәсіптер жіктеушісі және 2018-2021 жылдар кезеңі үшін "Кәсіптер жіктеушісі" (бұдан әрі – ҰКЖ-2017) ҚР ҰК 01-2017 сәйкес Жұмыспен қамтудың кәсіптік құрылымы туралы деректер пайдаланылды.
Жұмыс орнының біліктілік деңгейі мен күрделілігі төрт дағды деңгейі бойынша бағаланды (жоғары, ортадан жоғары, орташа, төмен). МКЖ -2005 және ҰКЖ -2017 топтары бойынша дағдылар деңгейін айқындау халықаралық еңбек ұйымы 2008 жылғы сабақтардың халықаралық стандартты жіктеушісінде (International Standard Classification of Occupations 2008) айқындаған тәсілге сәйкес келеді. Кәсіби шеберлік деңгейлерінің сипаттамасы ұсынылады.
Ғылыми жаңалық: біліктілік тұрғысынан еңбекке сұранысты зерттеу әдістемесі әзірленді, білім деңгейіне негізделген жұмыспен қамту құрылымы анықталды, кәсіби кадрларға қажеттілікке салалық талдау жасалды.
Әдістеме берілген фактілерді қарастырудың динамикалық сипатына, зерттеу логикасына және қойылған міндеттерге негізделген.
Қысқаша қорытындылар: бос жұмыс орындарының толтырылмау себептері атап өтілді, жұмыс берушілердің жұмыспен қамту қызметтерімен және жұмысқа мұқтаж халықпен тиімді өзара іс-қимылы бойынша ұсыныстар әзірленді.